اصولا ثبت پارامترهای پرورشی گله بطور منظم و دوره ای توسط کارشناسان مرغداریها امری حیاتی محسوب شده و از آن مهمتر آنالیز و بررسی این داده ها توسط کارشناسان خبره می باشد. برای نمونه، یک واحد پرورش مرغ گوشتی باید بطور منظم موارد ذیل را ثبت نموده و در آرشیو خود نگه دارد، 1- میزان تلفات روزانه، 2- میزان مصرف دان روزانه، 3- میزان مصرف آب آشامیدنی روزانه، 4- حداقل و حداکثر دمای روزانه، 5- رطوبت نسبی روزانه، 6- میانگین وزن گله بطور هفتگی و 7- ضریب تبدیل هفتگی. ثبت این موارد بطور دقیق و منظم موجب ترسیم نقشه راه برای مرغدار و کارشناس آن مزرعه میگردد به نحوی که داده های مزرعه با اطلاعات راهنمای پرورشی سویه مورد نظر مقایسه گردیده و هرگونه انحراف از معیار فورا هویدا گشته و در صورت لزوم تمهیدات لازم اندیشیده می شود. با توجه به مطالب بالا، شاید بتوان مزارع پرورشی در ایران را به سه دسته تقسیم نمود.
نخست مزارعی که بطور منظم و صحیح این رکوردگیری ها را انجام داده و در آرشیو خود ثبت می نمایند و در حین و پایان هر دوره پرورشی به آنالیز این داده ها پرداخته و نقاط ضعف را شناسایی و در جهت رفع آن بر می آیند. دوم مزارعی که در آنها رکورد گیری یا به روشهای غیر صحیح انجام گرفته و یا تفسیر درستی از اطلاعات موجود در دست نمی باشد و اما سومین دسته، مزارع و مدیرانی هستند که اصلا در طی دوره رکوردگیری نداشته و اهمیتی هم به این امر مهم نمیدهند و ارزیابی دقیقی از وضعیت عملکرد گله خود نداشته و آرشیو منظمی از نتایج دوره های قبل خود هم ندارند. که البته متاسفانه تعداد مزارع دسته دوم و سوم در کشور ما کم نیستند.
سخن آخر این که تا یک مجموعه بطور منظم و دقیق و با روشهای علمی مورد پایش و ارزیابی قرار نگیرد نمیتوان به نتایج حاصل از عملکرد آن مجموعه امید داشت.
نگارنده مقاله سعی دارد تا روش علمی و صحیح رکوردگیری در مزارع پرورش طیور را در سلسله مقالاتی با محوریت همین موضوع منتشر کند.
